درجه بندی فرش ماشینی
امروزه فرش‌های ماشینی زیادی تولید و روانه بازار می‌شوند؛ فرش‌ها نیز همانند دیگر کالاها از رتبه‌بندی‌های ویژه‌ای برخوردارند که با توجه به این ویژگی‌ها می‌توان بهترین و با کیفیت‌ترین کالای مورد نظر خود را مطمئن خریداری کرد. فرش‌های ماشینی از لحاظ بافت و کیفیت به سه دسته درجه یک، درجه دو و درجه سه تقسیم می‌شوند. فرش‌های ماشینی درجه یک از نخ آکرولیک هیت ست شده بافته شده است. هیت ست عملی است که روی فرش‌های ماشینی صورت می‌گیرد که سبب ماندگاری و کیفیت فرش می‌شود. فرش‌های ماشینی در مرحله پرداخت، بافتشان نرم و لطیف می‌شود؛ در صورتی که پرداخت فرش به درستی انجام نپذیرد، بافت آن سفت و زبر می‌شود. که این نمونه از فرش در درجه دو قرار می‌گیرد . برای تشخیص صحیح فرش‌های ماشینی کافیست دستتان را روی فرش بکشید؛ اگر احساس نرمی کردید، این فرش درجه یک است. و اگر فرش دارای تو رفتگی و بوی نفت باشد در درجه دو قرار دارد. در کل فرش‌های ماشینی به 5 درجه از کیفیت تقسیم بندی می‌شوند که در ادامه مقاله به صورت مفصل در این باره می‌پردازیم.
فرش ماشینی درجه یک
از مهمترین ویژگی‌های فرش‌های ماشینی درجه یک می‌توان به مواردی از جمله؛ کامل بودن نقشه فرش، یکسان بودن ارتفاع فرش، عدم نقص زیگزاگ و ریشه فرش، کاهش یافتن خاب، عدم پارگی فرش، وجود اختلاف ارتفاع خاب بین 10 درصد، عدم وجود قلاب خوردگی در پشت فرش و همچنین نخ خاب اضافی در فرش‌های ماشینی درجه یک از اهمیت زیادی برخوردار است که باید تک به تک آن‌ها مورد بررسی قرار بگیرد.
فرش ماشینی درجه یک و نیم
برخی از خصوصیات فرش‌های ماشینی درجه یک و نیم با ویژگی فرش‌های ماشینی درجه یک مشابه هستند. نرم بودن فرش، عدم نقص در اندازه فرش، اختلاف طولی فرش، اختلاف خاب فرش تا 20% و کاهش خاب حداکثر 3 میلی متر در فرش‌های ساده و حداکثر 5 میلی متر در فرش‌های طرحدار و... از ویژگی‌های فرش ماشینی درجه یک و نیم است. در صورتی که در فرش‌های ماشینی درجه یک و نیم اگر اشتباهی در طرح فرش وجود داشته باشد تنها تا 3 ردیف قابل پذیرش است.
فرش ماشینی درجه دو
فرش‌های ماشینی درجه دو علاوه بر داشتن ویژگی‌های فرش درجه یک، خصوصیات دیگری از قبیل تیغ خوردگی‌ها محدود، اختلاف ارتفاع خاب 4 میلی متر، محدود بودن نقص در ریشه فرش، وجود رفو فرش حداکثر 15 سانتی متر، پارگی نخ فرش تا 5 سانتی، داشتن نخ اضافی و غیره دارا هستند. چند خصوصیات دیگری که در تشخیص فرش‌های ماشینی درجه دو موثر هستند می‌توان به اختلاف 10% طول فرش با نوع استاندارد آن، حداکثر یک سانتی متری کاهش خاب در عرض فرش ویکسان نبودن ارتفاخاب فرش تا 50% دانست.
فرش ماشینی درجه سه
فرش‌های ماشینی درجه سه تفاوت‌های زیادی با فرش‌های ماشینی درجه یک و یک و نیم دارند. از مهمترین ویژگی‌های فرش‌های ماشینی درجه سه می‌توان به مواردی مانند: اختلاف ارتفاع خاب 4 میلی متر، وجود ردیف پارگی، رفو شدن فرش تا 15 سانتی متر، وجود وصله، وجود بیش از 10 نخ خاب اضافی، رو زدگی آهار، وجود نقص در ریشه و زیگزاگ، یکسان نبودن ارتفاع خاب سطح فرش تا 50% و اشتیباهات طراحی فرش بیش از 6 ردیف اشاره نمود.
فرش ماشینی درجه چهار
فرش‌های ماشینی درجه چهار به فرش‌هایی گفته می‌شود که اختلاف طول آن‌ها از 25% بیشتر می‌شود. این نمونه از فرش‌ها معمولا به صورت پادری و پشتی مورد استفاده قرار می‌گیرد که بیشتر در اندازه‌هایی عبارتند از:
90 در 70 سانت
75 در 70 سانت
100 در 75 سانت
70 در 70 سانت
بافته می‌شوند.
فرش ماشینی درجه پنج
از مهمترین ویژگی‌های فرش‌های ماشینی درجه پنج می‌توان نام برد عبارتند از: عرض فرش در 5 سانتی متر و یا بیش از حد استاندارد اصلی فرش است. این نمونه از فرش‌ها اغلب کابردی نداشته و معمولا جزو ضایعات محسوب می‌شوند.
