آهار زنی فرش

یکی از مراحل تولید فرش ،آهارزنی فرش است . میشود گفت که از مراحل اخری تولید فرش است .شاید لازم باشد بگوییم که یکی از مهمترین مراحل است . استحکام فرش به دلایل مختلفی از جمله تراکم فرش بستگی دارد .(فرش ماشینی 1200شانه تراکم 3600دارد.ما آهار فرش نیز میتواند براستحکام ان تاثیر بگذارد.دلیل اینکه چرا این مرحله مهم است را درطی مقاله توضیح خواهیم داد.میتوان گفت که عمر فرش بسته به آهار فرش است وزمانی که آهار فرش مناسب نباشدیا به سراغ رفوگری خواهیم رفت یا خرید فرش که چقدر خوب است که مستقیم از کارخانه باشد .

انواع اهار برحسب مواد تشکیل دهنده

آهار نیز مانند الیاف فرش نوع مصنوعی وطبیعی دارد اکنون لازم است درمورد این صحبت کنیم که اهار طبیعی از چه چیزهایی تشکیل شده است؟ آهار طبیعی از ترکیب نشاسته با چسب های گیاهی(سلولزی) مختلف است وآهار مصنوعی هم از موادی مثل پلی اکریلات های متنوع،اقسام متنوع پلی وینیل الکل ها تشکیل میشود.این سوال اینجا مطرح میشود که چرا فرش بایدآهار زنی شود؟دلیل این است که علاوه برجنس الیاف مورد استفاده درفرش وفرایند تولید فرش ،آهار زنی نیز دراستحکام فرش موثر است وهمچنین دلیل دیگر استفاده از آهار درفرش این است که از پخش شدن پرز های سطح فرش جلوگیری میشود.

انواع آهار زنی برحسب ماشین الان آهارزنی

به طور کلی دو نوع آهارزنی در سیستم وجود دارد:

1)ماشین آهار با حرارت مستقیم

در این دسته از ماشین ها مشعل هایی استفاده شده است که حرارت را به صورت مستقیم تولید میکند .

2)ماشین آهار با حرارت غیرمستقیم

این ماشین ها اخیرا بیشتر مورد استفاده قرار میگیرد وحتی میتوان گفت که جایگزین ماشین هایی با حرارت مستقیم است واین گونه کار میکند که به صورت بخار وبدون مشعل مستقیم کار میکند.

چگونه آهارزنی انجام میشود؟

سرعت غلتک ،ارتفاع تیغه و...مقدارآهار اعمال شده بر پشت فرش متفاوت است وبستگی به تراکم فرش وجنس نخ خاب فرش ونمره شانه دارد .

غلتک آهار داخل یک تشتک همواره در حال چرخش است .فرش از دستگاه تولید خارج میشود ودرون این تشتک قرار میگیرد ودر بعد از روی غلتک عبور میکند ودر مرحله بعد چسب میخورد وبه قسمت خشک کن میرود . فرش دراین مرحله دمایی  درحدود 80تا120درجه خشک میشود.درمرحله بعد سیلندری با بخار گرم شده فرش خشک شده را تحویل میگیرد وآن را اتو میکند وباعث نرم شدن پشت فرش میشود .دراین قسمت کار تمام است وبه سراغ پرداخت دوم میرود .

فاکتور های مهم در ارزیابی آهار

1)شفافیت فیلم آهار

2) نرمی فیلم آهار

3)نرمی بیرون آمدن نخ خاب

4)درصد مواد جامد موجود درآهار

5)پایداری فیلم آهار در برابر فرآیند شستشو

فاکتور درصدمواد جامد متشکل از انواع مختلف رزین مصرفی  شاخصی مهم در افزایش وزن فرش بعد از عملیات تکمیل به شمار میرود. دراین بین شاخص های دیگری مثل ریشه وحاشیه تاثیر گذار هستند.

دراین بین فاکتور پایداری فیلم آهار دربرابر شستشو یکی از مهمترین فاکتورها درکنترل کیفیت آهار مصرفی درفرش ماشینی است.

از دیگر فاکتور مهم میتوان به شفافیت فیلم آهار درکنترل کیفیت انواع فرش ماشینی اشاره کرد .اما دلیل اینکه فیلم برخی آهار شفافیت خود را ندارد این است که مواد افزودنی مثل نشاسته یاپودرسنگ به آهار افزوده میشود،که این خود باعث میشود که شفافیت فیلم آهار کاهش پیداکند.

فاکتور دیگری که میخواهیم درموردش توضیح دهیم نرمی فیلم آهار است که که فقط به دمای انتقال شیشه بستگی دارد هرچه میزان دمای انتقال شیشه بیشتر باشد ،فیلم آهار حاصله سفت تر خواهد بود .

رزین چیست؟

رزین؛یعنی مواد ترکیبی چسبنده ای که از ترکیبات برپایه مواد طبیعی ومصنوعی تشکیل شده است ،که نسبت به زمینه چسبندگی بالاتری دارد.این ترکیبات برطبق خواص وویژگی های حرارتی به دو گونه کلی تقسیم میشود

1)ترموپلاستیک

2)ترموست

دسته ی اول دراثر حرارت از حالت جامد به مایع تبدیل میشود ودر اثرسردکردن از حالت مایع به جامد تدیل میشود. فقط در دماهای بالاتر از دمای انتقال شیشه وپایین تر از دمای ذوب بیشترین میزان تغییر در خواص فیزیکی این نوع رزین ها صورت میگیرد.

دراین گونه میتوان به  رزین های پایه اکریلو نیتربوتادی،ان استایرن (ABS) پلی لاکتیک اسید(PLA)پلی بنزیمیدازول ،پلی استایرن ،پلی پروپیلن و...اشاره کرد.

دسته دوم از رزین ها یعنی ترموست که دراثر حرارت ویا سردشدن به سختی تغییر شکل میدهند.این دسته از رزین ها استحکام بالاتری نسبت به دسته اول دارند.دلیل این سختی ساختار سه بعدی شبکه پیوند های عرضی است. ازنمونه های این دسته میتوان به پلی یورتان ،پلی آمید ها ورزین های پلی استر اشاره کرد.

چسب آهار از چه چیز تشکیل میشود؟

دستور ساخت ثابتی برای چسب وجود ندارد،بستگی به این دارد که ماشین آهار ونوع فرشهایی  که آهار میشود چه باشد ولی به طور کلی چسبی خوب است که  از انواع رزین های خالص که مواد افزودنی هم نداشته باشد ساخته شده است .

نشاسته + رزین پلی ونیل استات + آنتی باکتری +پلاستور سایزر+پلی ونیل الکل

قیاس SBRباPVA(پلی وینیل الکل  و  استایرن بوتادی)

دو نوع رزین مصرفی در تکمیل فرش  را باهم مقایسه کنیم ؛

1)میزان دمای انتقال شیشه

در SBR دمای انتقال شیشه 32 درجه سانتی گراد است ولی درPVAدر محدوده منفی 25 و15 درجه سانتی گراد است. براین اساس فیلم  آهار SBR  نرم تر از PVAاست.

2) میزان درصد مواد جامد

میزان درصد موادجامد تشکیل دهنده PVAوSBRدر حدود48تا50%متغیر است.

3)شستشویی فیلم آهار

فیلم حاصله از آهار SBR  نامحلول درآب است ولی فیلم حاصله ازآهار PVA به صورت محلول در آب است.اما در چند سال اخیر تولید کنندگان آهار بر آن شدند که جهت رفع این عیب اقدام به تولید کوپلیمرهای اکرلیکی نموده اند که  تا حدودی توانسته  انداین عیب را برطرف کنند .

4)آهار SBRدر قیاس با PVA به عدم امکان زدایش آهار SBRازروی فرش  صورت روزدگی آهار (سوزنی شدن)اشاره نمود.

5)شفافیت فیلم آهارSBRدر مقایسه با PVAشفاف تراست. دلیلش این است که نشاسته یا دربعضی موارد کربنات کلسیم وپودر سنگ به آهار PVAافزوده میشود برای اینکه که آهار کمتری مصرف شود همین سبب میشود که در مقایسه با SBRتیره تر شود.

نتیجه کلی از مبحث بالا این چنین است که  استفاده از آهار  SBRجهت زیر دست نرم وقابل انعطاف وآهار PVA جهت فرش های دارای زیر دست سفت پیشنهاد میشود .شاید بتوان گفت که در این زمینه SBRبهتر از PVAاست ومزیت های بیشتری دارد. ازجمله شاخص هایی که دلیل این برتری مشوند میتوان بهترمی فیلم آهار وثبات بالای فیلم آهار در برابر شستشواشاره کرد.

اما انچه که از بحث میماند این است که در تمام مقاله ها بحث ها بر این موضوع تمرکز دارد که بهترین مواد را در تولید فرش مطرح کنیم تابتوانیم در چند سال آینده تمامی جهان را طرفدار فرش ایرانی کنیم. موضوع تنها درون کشوری نیست. هرساله در کشور آلمان نمایشگاه بین المللی  با نام دموتکس برگزار میشود درطی این نمایشگاه اکثر کشور ها محصولات خود را به نمایش میگذارند .به طورکلی این نمایشگاه میتواند یکی از جاهایی باشد که بتوانیم فرش کشورمان را در انجا مطرح کنیم. انچه که دراین بین باقی میماند این است که بهترین روش برای مطرح کردن فرش ایرانی ومشهور کردن ان این است که از بهترین مواد اولیه استفاده کنیم تابتوانیم سالیان دراز مشتری خود را حفظ کنیم.سخنی نیز با دوستان مسؤل دارم .دوستان مسؤل لطفا شرکت های فرش را یاری کنید تا بتوانند بهترین محصولات را با برترین کیفیت به جهانیان نشان دهند.امید است که روزی برسدکه فرش منزل تمام مردم درجهان فرش ماشینی ایرانی باشد.